Author: Luke Sholl
About the author
A picture of Luke Sholl
Luke ma ponad 10 lat doświadczenia w pisaniu o CBD i kannabinoidach. To uznany dziennikarz i główny autor w firmie Cibdol oraz w innych publikacjach. Luke prezentuje informacje, które są oparte na faktach oraz dowodach, a jego fascynacja CBD obejmuje też sprawność fizyczną, odżywianie oraz zapobieganie chorobom.
Read more.

Co to jest witamina A?

witamina A

Witamina A to występująca w wielu produktach spożywczych substancja rozpuszczalna w tłuszczach, która odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia oczu i ostrości wzroku. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się wszystkiego, co należy wiedzieć o tej niezbędnej witaminie, w tym o tym, jak rozpoznać oznaki jej niedoboru.

Czym dokładnie jest witamina A?

Witamina A jest jedną z wielu niezbędnych substancji, których nasz organizm używa do wspierania kluczowych procesów biologicznych, jednak nie jest ona naturalnie wytwarzana przez ludzkie ciało[1]. Niezdolność organizmu do produkcji witaminy A oznacza, że aby czerpać z niej korzyści, musimy spożywać pokarmy w nią bogate. Korzyści te obejmują pozytywny wpływ na wzrok, proliferację komórek, zdrowie skóry i nie tylko.

Wkrótce omówimy najlepsze źródła witaminy A, ale najpierw przyjrzyjmy się bliżej budowie chemicznej tego związku i jego różnym metabolitom. W rzeczywistości witamina A odnosi się do dwóch głównych form:

• wstępnie uformowana witamina A (retinol i ester retinylu),
• prowitamina A (beta-karoten).

Na szczęście oba typy są przekształcane w kwasy retinalny i retinowy, metabolity potrzebne do wspierania różnych funkcji biologicznych. Może się to wydawać skomplikowane, ale nie musisz się martwić, jaki rodzaj witaminy A spożywasz, ponieważ oba zapewniają te same korzyści.

Zanim przyjrzymy się korzyściom witaminy A, warto wiedzieć, które produkty spożywcze zawierają oba jej rodzaje, ponieważ możesz przyjmować więcej, a w niektórych przypadkach mniej, niż potrzebuje twój organizm. A jak wkrótce się przekonamy, niedobór witaminy A może prowadzić do wielu wyniszczających schorzeń.[2]

Jakie są dobre źródła witaminy A?

Najlepszym źródłem preformowanej witaminy A są produkty pochodzenia zwierzęcego, a mianowicie mięso, ryby i nabiał.

Pokarmy, na których należy się skoncentrować, obejmują:

• tłuste ryby (tuńczyk, łosoś i makrela),
• mleko krowie (pełne, odtłuszczone i o obniżonej zawartości tłuszczu),
• ser (kozi, cheddar i mozzarella),
• jajka.

Najlepsze źródła prowitaminy A pochodzą z owoców i warzyw. Technicznie rzecz biorąc, żywność ta zawiera prekursor witaminy A zwany beta-karotenem, ale ten przeciwutleniacz jest automatycznie przekształcany w witaminę A przez organizm.

Produkty roślinne bogate w beta-karoten obejmują:

• mango,
• czerwoną paprykę,
• słodkie ziemniaki,
• marchew,
• brokuły,
• szpinak.

Oczywiście jeśli masz problemy z utrzymaniem zbilansowanej diety lub nie jesteś fanem wyżej wymienionych produktów, możesz wybrać multiwitaminy i inne suplementy, aby uzupełnić dzienne spożycie witaminy A.

Jak witamina A pomaga organizmowi

Teraz, gdy wiemy, na których pokarmach się skoncentrować, aby zapewnić sobie wystarczającą ilość witaminy A, warto omówić, w jaki sposób witamina A może przynieść korzyści naszemu organizmowi.

Zdrowie oczu

Witamina A odgrywa kluczową rolę w ogólnym zdrowiu oczu, w tym pomaga w utrzymaniu prawidłowego widzenia, również w nocy. Co więcej, niektóre badania sugerują, że związek ten może pomóc w zaćmie i zwyrodnieniu plamki żółtej związanych z wiekiem.

W badaniu z 2001 r. analizowano wpływ witamin na trzy różne typy zaćmy u ponad 2800 starszych pacjentów[3]. Naukowcy doszli do wniosku, że długotrwałe stosowanie witamin z grupy B i A może silnie wpływać na zaćmę korową. Ten pozytywny wynik idzie w parze z artykułem z 2005 r., który opisuje podobne rezultaty w AMD (zwyrodnieniu plamki żółtej związanym z wiekiem) przy użyciu mieszanki beta-karotenu, witaminy C i cynku[4].

Aktywność komórek

Rola kwasu retinowego (RA) jest od dawna związana z prawidłowym różnicowaniem komórek (przekształcaniem prostych komórek w złożone typy tkanek lub komórek). Po raz pierwszy opublikowano informacje o jego wpływie w 1992 r., a w nowszych badaniach analizowano specyficzny wpływ związku na aktywność komórek w jelicie cienkim[5].

Poprzez replikację warunków in vitro, artykuł z 2007 r. „ujawnił potencjał RA do indukowania różnicowania komórek”. Autorzy zauważyli jednak, że głębsze poznanie „mechanizmów regulacyjnych” powinno być przedmiotem przyszłych badań, aby lepiej zrozumieć wpływ procesu na ludzkie zdrowie[6].

Układ odpornościowy

Inną godną uwagi korzyścią witaminy A jest jej sugerowany udział w normalnym funkcjonowaniu układu odpornościowego. W pracy badawczej z 2012 r. odkryto, że niedobór witaminy A może nasilać proces zapalny, który przyczynia się do przewlekłego stanu zapalnego i wielu chorób niezakaźnych[7].

Niedobór witaminy A

Po krótkim poruszeniu tematu niedoboru witaminy A, możemy zagłębić się w implikacje tego stanu. Po pierwsze, kilka pozytywnych wiadomości: niedobór witaminy A jest rzadki w porównaniu z niedoborami innych witamin.

Oczywiście pod warunkiem, że twoja dieta obejmuje zbilansowane produkty, o których mówiliśmy wcześniej, co może być trudne do osiągnięcia dla dzieci w krajach rozwijających się. W takich przypadkach niedobór witaminy A prowadzi do:

• kseroftalmii (nocnej ślepoty),
• większego ryzyka śmiertelności z powodu infekcji,
• zwiększonego nasilenia objawów odry i biegunki.

Przypadki niedoboru witaminy A w krajach rozwiniętych są rzadkie. Skupienie się na zdrowej i zbilansowanej diecie jest jednym z najlepszych sposobów na zapewnienie sobie wystarczającej ilości witaminy A, wraz z różnymi innymi witaminami, minerałami i przeciwutleniaczami dostarczanymi przez nieprzetworzoną żywność.

Skutki uboczne nadmiaru witaminy A

Dużo powiedzieliśmy o korzyściach płynących z witaminy A i o tym, jak upewnić się, że dostarczasz jej sobie wystarczająco dużo; ale czy możesz ją przedawkować? Na szczęście skutki uboczne nadmiernego spożycia witaminy A są rzadkie, a wpływ niedoboru witaminy A znacznie przewyższa skutki jej toksyczności.

Jednak nadal mogą wystąpić przypadki zatrucia witaminą A, zwłaszcza w przypadku nadużywania suplementów witaminowych. Częste skutki uboczne nadmiernej ilości witaminy A to:

• nudności/wymioty,
• zawroty głowy,
• ospałość/senność.

Pomimo ryzyka wystąpienia skutków ubocznych, nie powinieneś martwić się zbytnio toksycznością witaminy A, ponieważ przedawkowanie następuje po zażyciu ilości znacznie przekraczających to, co otrzymasz z samego jedzenia.

Ile witaminy A powinienem przyjmować?

Zalecana ilość witaminy A różni się w zależności od stylu życia, wieku i płci. I w większości przypadków witaminę A, której potrzebujesz, otrzymasz z diety[8]. Organizm nawet magazynuje nadmiar witaminy A, używając jej w razie potrzeby. Mimo to, jeśli chcesz skupić się na utrzymywaniu odpowiedniego poziomu, zalecane dzienne dawki to:

• mężczyźni (700 µg),
• kobiety (600 µg).

Obliczanie dziennego spożycia może być nieco skomplikowane, ponieważ różne formy witaminy A (prowitamina i preformowana) przekształcają się w retinol w różnym tempie. Dla przykładu, 600 µg witaminy A to jeden cały słodki ziemniak.

Witamina A łączy w sobie dziesiątki innych witamin i minerałów, aby pozytywnie wpływać na samopoczucie. Jej dobroczynny wpływ na wzrok, układ odpornościowy i aktywność komórek sprawia, że jest to substancja, na której bez wątpienia warto się skupić. To powiedziawszy, większość ludzi otrzymuje całą potrzebną witaminę A ze zbilansowanej i zróżnicowanej diety, a suplementy są dostępne dla tych, którzy ich potrzebują.

Chcesz poprawić samopoczucie dzięki CBD i różnorodnym witaminom i minerałom? Przejrzyj sklep Cibdol, aby znaleźć pełną gamę suplementów CBD. Lub, aby dowiedzieć się więcej o wpływie różnych witamin i minerałów, odwiedź naszą Encyklopedię CBD, gdzie znajdziesz wszystkie informacje, które powinieneś znać.

Źródła

[1] Chea, P.E. (25.07.2021). Witamin A. StatPearls [Internet]. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482362/. [Źródło]

[2] Dawson, M.I. (2000). The Importance of Vitamin A in Nutrition. „Current Pharmaceutical Design”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10637381/. [Źródło]

[3] Kuzniarz, M., Mitchell, P., Cumming, R.G., Flood, V.M. (2001). Use of Vitamin Supplements and Cataract: The Blue Mountains Eye Study. „American Journal of Ophthalmology”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11438049/. [Źródło]

[4] Van Leeuwen, R., Boekhoorn, S., Vingerling, J.R., Witteman, J.C., Klaver, C.C., Hofman, A., de Jong, P.T. (2005). Dietary Intake of Antioxidants and Risk of Age-Related Macular Degeneration. „The Journal of the American Medical Association”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16380590/. [Źródło]

[5] Blomhoff, H.K., Smeland, E.B., Erikstein, B., Rasmussen, A.M., Skrede, B., Skjønsberg, C., Blomhoff, R. (1992). Vitamin A Is a Key Regulator for Cell Growth, Cytokine Production, and Differentiation in Normal B Cells. „The Journal of Biological Chemistry”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1429735/. [Źródło]

[6] Grenier, E., Maupas, F.S., Beaulieu, J-F., et al. (1.12.2007). Effect of Retinoic Acid on Cell Proliferation and Differentiation as Well as on Lipid Synthesis, Lipoprotein Secretion, and Apolipoprotein Biogenesis. „American Journal of Physiology-Gastrointestinal and Liver Physiology”. https://journals.physiology.org/doi/full/10.1152/ajpgi.00295.2007. [Źródło]

[7] García, O.P. (2012). Effect of Vitamin A Deficiency on the immune Response in Obesity. „The Proceedings of the Nutrition Society”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22369848/. [Źródło]

[8] NHS choices. (2002). https://www.nhs.uk/conditions/vitamins-and-minerals/vitamin-a/. [Źródło]

Źródła

[1] Chea, P.E. (25.07.2021). Witamin A. StatPearls [Internet]. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482362/. [Źródło]

[2] Dawson, M.I. (2000). The Importance of Vitamin A in Nutrition. „Current Pharmaceutical Design”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10637381/. [Źródło]

[3] Kuzniarz, M., Mitchell, P., Cumming, R.G., Flood, V.M. (2001). Use of Vitamin Supplements and Cataract: The Blue Mountains Eye Study. „American Journal of Ophthalmology”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11438049/. [Źródło]

[4] Van Leeuwen, R., Boekhoorn, S., Vingerling, J.R., Witteman, J.C., Klaver, C.C., Hofman, A., de Jong, P.T. (2005). Dietary Intake of Antioxidants and Risk of Age-Related Macular Degeneration. „The Journal of the American Medical Association”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16380590/. [Źródło]

[5] Blomhoff, H.K., Smeland, E.B., Erikstein, B., Rasmussen, A.M., Skrede, B., Skjønsberg, C., Blomhoff, R. (1992). Vitamin A Is a Key Regulator for Cell Growth, Cytokine Production, and Differentiation in Normal B Cells. „The Journal of Biological Chemistry”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1429735/. [Źródło]

[6] Grenier, E., Maupas, F.S., Beaulieu, J-F., et al. (1.12.2007). Effect of Retinoic Acid on Cell Proliferation and Differentiation as Well as on Lipid Synthesis, Lipoprotein Secretion, and Apolipoprotein Biogenesis. „American Journal of Physiology-Gastrointestinal and Liver Physiology”. https://journals.physiology.org/doi/full/10.1152/ajpgi.00295.2007. [Źródło]

[7] García, O.P. (2012). Effect of Vitamin A Deficiency on the immune Response in Obesity. „The Proceedings of the Nutrition Society”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22369848/. [Źródło]

[8] NHS choices. (2002). https://www.nhs.uk/conditions/vitamins-and-minerals/vitamin-a/. [Źródło]

Który produkt potrzebuję?