Co to jest PEA?

Palmitoiloetanoloamid, w skrócie PEA, to naturalnie występujący amid kwasu tłuszczowego, który pomaga kontrolować ból i stan zapalny. Ale czy jest jakaś korzyść ze zwiększenia poziomu PEA i jak pokarmy i suplementy bogate w PEA mogą wspierać dobre samopoczucie? Aby się dowiedzieć, czytaj dalej.

Co to jest PEA (palmitoiloetanoloamid)?

PEA występuje naturalnie w organizmie, odgrywając zasadniczą rolę w bólu i stanach zapalnych. Co ciekawe, amid kwasu tłuszczowego działa trochę jak endokannabinoid (związek wytwarzany wewnętrznie, podobny do kannabinoidów występujących w przemysłowych konopiach siewnych), wpływając na receptory białka G i kilka innych specjalnych typów receptorów^[1].

Jednak skoro PEA jest syntetyzowane na żądanie i przechowywane praktycznie we wszystkich tkankach (w tym w mózgu), czy istnieje potrzeba zwiększenia jego poziomu poprzez dietę lub suplementację? Odpowiedź na to pytanie zależy nie tylko od stylu życia i celów zdrowotnych, ale także od dogłębnego zrozumienia wpływu PEA na organizm.

Jak działa PEA?

Zanim zdecydujesz, czy chcesz dodać PEA do swoich codziennych rytuałów wellness, należy dowiedzieć się, jak działa w organizmie i jakie są potencjalne korzyści z suplementacji.

Kiedy organizm doświadcza stresu fizycznego, psychicznego lub chemicznego, zaczyna wytwarzać PEA, aby wykorzystywać ten kwas tłuszczowy do wyzwalania licznych procesów biologicznych. Następnie, gdy PEA nie jest potrzebne, enzym zwany hydrolazą amidów kwasów tłuszczowych (FAAH) pomaga rozbić jego nadmiar, a wszelkie pozostałości są przechowywane w tkankach w całym ciele.

PPAR-α

Podstawowy mechanizm działania PEA odbywa się za pośrednictwem białek z rodziny PPAR i związanych z nimi receptorów. Nie będziemy zagłębiać się w szczegóły PPAR, wystarczy wiedzieć, że PPAR-α jest w szczególności powiązany z rozpadem tłuszczu w wątrobie i procesami metabolicznymi w sercu i nerkach^[2].

Receptory sprzężone z białkiem G

Innym możliwym mechanizmem działania są receptory sprzężone z białkiem G (GPCR). Ponownie, nie będziemy wchodzić w szczegóły, ale niektórzy badacze uważają te receptory za nowe receptory kannabinoidowe, ponieważ mają podobieństwa do tradycyjnych receptorów kannabinoidowych CB1 i CB2.

Połączenie receptora białka G z układem endokannabinoidowym organizmu (ECS) może pomagać PEA w pełnieniu jego roli w homeostazie energetycznej – ogólne pojęcie, które obejmuje przyjmowanie pokarmu, metabolizm i czynność wątroby.

Jak PEA wpływa na Twoje ciało?

Przedstawiliśmy wiele funkcji, terminów naukowych i typów receptorów, ale co to oznacza dla codziennego dobrego samopoczucia psychicznego i fizycznego? Poniżej znajduje się zestawienie kilku interesujących badań.

PEA i procesy metaboliczne

Większość wpływu PEA na takie obszary jak metabolizm, spalanie tłuszczu i homeostaza energetyczna wynika z jego wpływu na PPAR-α. Badanie na modelu zwierzęcym z 2022 r. przedstawia „aktywację PEA i PPAR-α jako główny mechanizm, dzięki któremu PEA może zmienić magazynujące energię, białe adipocyty w energochłonne, brązowe […]”. Mówiąc prościej, opisuje to, w jaki sposób PEA może pomóc w konwersji białych komórek tłuszczowych w brązowe.

Ta przemiana jest ważna, ponieważ brązowy tłuszcz rozkłada glukozę i inne komórki tłuszczowe, aby pomóc w utrzymaniu temperatury ciała. Jest to znacznie bardziej pomocna forma tłuszczu, ale zwykle jest aktywowana tylko wtedy, gdy organizm wykryje zimno. Naukowcy odkryli, że PEA, poprzez swój wpływ na PPAR-α, może symulować reakcję organizmu na niskie temperatury i rozpocząć proces konwersji tłuszczu^[3].

PEA i stany zapalne

PEA było intensywnie badane pod kątem proponowanego potencjału przeciwzapalnego i neuroprotekcyjnego. Przeprowadzono badania na modelach zwierzęcych skupiające się na chorobie Alzheimera i Parkinsona. Kilka z tych badań sugeruje, że PEA w połączeniu z antyoksydacyjnymi flawonoidami (takimi jak luteolina) może „przytępić” rozpad komórek spowodowany tymi schorzeniami^[4].

Jednak wiele z tych mechanizmów jest pośrednich (PEA zachęca inne związki do działania), co przedstawia obiecujący, ale skomplikowany obraz dla przyszłych badań na ludziach. Na szczęście, dzięki „wysokiemu bezpieczeństwu” i synergii z przeciwutleniaczami PEA, naukowcy pokładają w nim duże nadzieje.

Dozowanie: ile PEA należy przyjmować?

Choć może się wydawać, że PEA jest fantastycznym związkiem dla zdrowia, suplementacja nie jest pozbawiona wad.

• Po pierwsze, organizm już wykonuje doskonałą pracę, produkując PEA potrzebne do wspierania niezbędnych funkcji. Czasami spożywanie PEA ze źródeł zewnętrznych może zaburzyć równowagę biochemiczną organizmu. Jeśli rozważasz przyjmowanie suplementów PEA lub zwiększenie spożycia pokarmów bogatych w PEA, najlepiej najpierw skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

• Po drugie, istnieją ograniczone dane dotyczące długoterminowej skuteczności i bezpieczeństwa PEA. Niektóre dowody sugerują, że kwas tłuszczowy można bezpiecznie przyjmować przez okres do trzech miesięcy, ale większość dowodów pochodzi z badań na modelach zwierzęcych. Ważne jest, aby omówić konsekwencje z lekarzem, w celu uzyskania spersonalizowanej porady.

• Wreszcie, nie ma zbyt wielu danych jakościowych dotyczących idealnej dawki PEA. Nie oznacza to, że suplementacja nie jest korzystna, ale złożoność mechanizmów oznacza, że wciąż musimy się wiele nauczyć. Dawki PEA stosowane w badaniach wahają się od 300 do 1200 mg, a podczas wielu badań naukowcy podawali 2 porcje związku dziennie.

Pokarmy bogate w PEA

Zwiększanie poziomu PEA poprzez spożywanie określonych pokarmów jest procesem stopniowym, o mniejszym ryzyku skutków ubocznych niż suplementacja, ale ma swoje wady. Stężenie substancji w pokarmach jest niższe, a niska biodostępność PEA oznacza, że mniej kwasu tłuszczowego dociera do obszaru docelowego.

Mimo to, jeśli interesują Cię pokarmy bogate w PEA, dodaj do posiłków:

• żółtko jajka,
• produkty sojowe,
• orzeszki ziemne,
• lucernę (Medicago sativa).

Biorąc pod uwagę rodzaje żywności zawierającej PEA, w niektórych przypadkach suplementacja jest korzystna. Każdy, kto ma wrażliwość pokarmową lub restrykcyjną dietę, powinien omówić z lekarzem implikacje żywieniowe, aby upewnić się, że otrzymuje witaminy, minerały i kwasy tłuszczowe, których potrzebuje organizm.

Czy suplementacja PEA jest bezpieczna?

Organizm doskonale potrafi radzić sobie z PEA, więc ten kwas tłuszczowy jest dobrze tolerowany, a jako możliwy efekt uboczny suplementacji zgłaszane są jedynie łagodne nudności. Jednak nadal istnieją pytania dotyczące długoterminowej skuteczności i bezpieczeństwa PEA.

Dzieci oraz matki w ciąży i karmiące piersią powinny unikać stosowania suplementów PEA ze względu na brak obszernych badań dotyczących jego bezpieczeństwa. Dla wszystkich innych PEA z pewnością wydaje się obiecującym związkiem, ale tylko lekarz lub farmaceuta może pomóc Ci zdecydować, czy palmitoiloetanoloamid jest właściwym wyborem dla Ciebie.

Na szczęście, z powodu kluczowej roli, jaką PEA odgrywa w stanach zapalnych, bólu i kilku innych istotnych procesach, naukowcy chcą zrozumieć pełen zakres suplementacji. Kluczem będzie rozszyfrowanie wielorakich mechanizmów działania związku i określenie skutecznych wytycznych dawkowania.

Czy rozważasz PEA jako część zrównoważonego podejścia do dobrego samopoczucia? Dlaczego by nie przejrzeć sklepu Cibdol w poszukiwaniu suplementów zawierających PEA? Aby dowiedzieć się więcej o różnych receptorach w ciele, odwiedź naszą sekcję Edukacja.